Rodzaje elementów złącznych

To właśnie gwoździe, śruby, nity i wiele innych odgrywają tak istotną rolę w standardowej działalności firm z wielu sektorów przemysłu i gospodarki w ogóle. Czym dokładnie są elementy złączne, jakie rodzaje wyróżniamy i na co zwrócić uwagę przy ich optymalnym wyborze? 

Czym są elementy złączne? 

Z elementami złącznymi mamy do czynienia każdego dnia, czy to na stopie służbowej, czy też w życiu prywatnym. W końcu każdemu z nas od czasu do czasu zdarza się skręcić nowy mebel, zawiesić ramkę ze zdjęciami na ścianie, czy też stworzyć coś ciekawego z drewna w przydomowym warsztacie. Wkręty, gwoździe, nity, śruby, nakrętki – to wszystko elementy złączne, które w swoim pierwotnym znaczeniu służą do łączenia ze sobą materiałów wykonanych z drewna, stali, metalu czy tworzyw sztucznych.

Oczywiście odpowiedni dobór elementów złącznych jest niezwykle istotny, jeśli zależy nam na wykonaniu stabilnego, trwałego i bezpiecznego połączenia. Dlatego też oprócz zastosowania konkretnego elementu złącznego, powinniśmy kierować się także jego jakością, budową, trwałością oraz surowcem, z którego został wykonany. Dzisiaj jednak żaden z nas, z pomocą oferty sklepu ELGO nie będzie miał problemu z wyselekcjonowaniem odpowiednich elementów złącznych, które zapewnią powodzenie dosłownie każdego zadania konstrukcyjnego.

Jakie elementy złączne wyróżniamy? 

Nie sposób wymienić wszystkich rodzajów elementów złącznych, jakie wykorzystywane są powszechnie w każdej gałęzi przemysłu, budownictwa, i w wielu innych sektorach gospodarki. Postaramy się jednak zdefiniować ta najczęściej występujące i cieszące się największym zainteresowaniem klientów. Najważniejsze rodzaje elementów złącznych to:

• Nity – stalowe lub aluminiowe elementy, które pozwalają w łatwy sposób łączyć ze sobą nie tylko blachy, ale także tworzywa sztuczne czy materiały skóropodobne. Nity stanowią niezwykle stabilne i trwałe połączenie, czego dowodem jest zniszczenie elementu złącznego przy jego demontażu.
• Wkręty – te popularne elementy mają niezwykle szerokie zastosowanie i mogą zostać wykorzystane do zamocowania elementu w metalu, tworzywach sztucznych, drewnie czy w ścianach betonowych, ceglanych i zwykłej płycie kartonowo-gipsowej.
• Śruby – równie popularny co wkręty element złączny, którego zastosowanie jest niezwykle szerokie. Do konkretnej pracy musimy jednak wyselekcjonować śruby o odpowiednich parametrach, dobierając odpowiednią średnicę elementu, zakończenie, a także kształt łba i rodzaj trzpienia.
• Podkładki – Podkładki wraz z nakrętkami i śrubą stanowią kompleksowe zabezpieczenie każdego połączenia konstrukcyjnego. Zadaniem podkładki jest zaizolowanie śruby od nakrętki – łącznika, który pozwala między sobą połączyć więcej niż jeden element śruba.
• Sworznie – elementy złączne, których kształt przypomina nam typowy walec. Sworznie za pomocą otworu wykonanego w łączonych elementach zapewnia stabilność połączenia. Często sworznie dodatkowo wyposażone są w dodatki ułatwiające stabilne trzymanie się na swoim miejscu i zapobiegające przypadkowemu wysunięciu.
• Gwoździe – szeroko stosowany element złączny, który w zależności od swoich parametrów służy do łączenia elementów nie tylko w przemyśle, ale też w budownictwie, stolarstwie, i branży wykończeniowej. Jedną z najważniejszych cech gwoździ jest brak gwintowania na trzpieniu.

To zaledwie kilka najważniejszych rodzajów dobrze nam znanych elementów złącznych. Z powodzeniem możemy wymienić jeszcze kołki rozporowe, zawleczki, kotwy, opaski zaciskowe, pokrętła i wiele innych produktów, których zadaniem jest zapewnienie odpowiedniego połączenia.

Czym powinny cechować się elementy złączne? 

Elementy złączne, ze względu na swoje zastosowanie muszą cechować się przede wszystkim odpowiednią trwałością, ocenianą pod kątem różnych parametrów. Wkręty, gwoździe, śruby czy sworznie muszą być odporne na wszelkiego rodzaju uszkodzenia – zarówno te mechaniczne, jak i powstałe w wyniku niesprzyjających warunków atmosferycznych. W przypadku konstrukcji narażonych na kontakt z wodą, śniegiem i gradem odporność na korodowanie jest niezwykle istotna i zapewnia długowieczność samego elementu złącznego, ale przede wszystkim całej konstrukcji.

Elementy złączne występują obecnie w niezliczonych wariantach, co ułatwia dobór idealnego produktu do specyfiki naszej pracy, ale też wzbudza sporą niepewność, gdyż osoba niezaznajomiona z technicznymi szczegółami z pewnością będzie miała problem z doborem odpowiedniego elementu. W grę wchodzi dobór rodzaju, długości, średnicy, materiału, z jakiego wykonany jest element i wiele więcej.

Najpopularniejsze zastosowania elementów złącznych 

Jak wcześniej wspomniano, elementy złączne należą do kategorii niezwykle szerokiej, toteż ich zastosowanie w przemyśle, budownictwie i innych gałęziach gospodarki jest wielorakie. Zacznijmy od przemysłu. Elementy złączne to nieodłączna część zakładów montażowych, które zajmują się produkcją przeróżnych urządzeń, maszyn i pojazdów. Elementy złączne ze względu na swoją wytrzymałość i odporność na czynniki zewnętrzne doskonale wpasowują się w potrzeby związane ze stworzeniem solidnego połączenia konkretnych komponentów i podzespołów. To samo tyczy się branży stolarskiej i meblowej, gdzie elementy złączne dedykowane wykonaniu połączeń drewnianych zdają swój egzamin.

To oczywiście nie wszystko. Różnego rodzaju elementy złączne (szczególnie pręty gwintowane) wykorzystywane są powszechnie w budownictwie i dekarstwie. Nie zapominajmy także o transporcie, hydraulice, branży wykończeniowej, branży tapicerskiej i wielu innych sektorach. Elementy złączne to oczywiście jeden z podstawowych elementów wyposażenia naszych przydomowych warsztatów majsterkowych. Gwoździe, nity, wkręty czy śruby to integralna część każdego nowego projektu.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze elementów złącznych?

Wybór odpowiednich elementów złącznych to jeden z najistotniejszych czynników, który wpłynie na odniesienie sukcesu w naszych pracach. Tak szeroki wybór elementów złącznych jest oczywiście zaletą, ale także pewnym utrudnieniem, gdy nie jesteśmy pewni, który produkt będzie dla nas najlepszy. Dlatego też przede wszystkim przy wyborze elementów złącznych należy zwrócić uwagę na ich zastosowanie. Czy do naszej pracy powinniśmy wykorzystać nity? Śruby calowe? A może wariant śrub metrycznych? Połowa sukcesu to prawidłowy dobór elementów złącznych przeznaczonych do konkretnego zadania.

Gdy ten etap mamy za sobą, musimy nieco zgłębić techniczne parametry produktu, które w równie istotny sposób wpłyną na powodzenie naszych prac. Jaka klasa wytrzymałości elementu będzie najlepsza? Tutaj zasada związana z hasłem „im wyższa wytrzymałość, tym lepiej” nie zawsze ma zastosowanie. Chodzi tu o zakres naszych prac, a także cenę produktu, która może okazać się za wysoka, biorąc pod uwagę specyfikę procesu konstrukcyjnego. Klasa wytrzymałości cechuje się dwoma oznaczeniami. Pierwsze oznaczenie mówi nam o minimalnej wytrzymałości na rozciąganie. W drugim oznaczeniu natomiast otrzymujemy informacje o stosunku granicy plastyczności do wytrzymałości na rozciąganie. Spośród tych dwóch oznaczeń musimy dobrać produkt o jednej spośród dziesięciu klas wytrzymałości. Na jakość element złącznego wpływa także materiał, z jakiego jest wykonany i potencjalne powłoka zabezpieczająca, która dodatkowo chroni produkt przed korozją czy nadmiernymi uszkodzeniami mechanicznymi. Wysokiej jakości surowce i dodatkowe powłoki nieco zwiększają cenę śruby czy innego elementu złącznego, jednak znacząco wpływają na żywotność konstrukcji i jej połączenie. Nie zapominajmy także o rozsądnym wyborze producenta elementów złącznych. Tu warto postawić na firmy z doświadczeniem, ugruntowaną pozycją na rynku, takie jak ELGO. Istotne też, by elementy złączne były zgodne z międzynarodowymi normami DIN, PN czy ISO, i by producent w opisach konkretnych produktów zawsze informował o spełnianiu takich norm.